نقش ایرانیان خارج از کشور در تاسیس و همکاری با شرکتهای دانش بنیان - وبلاگ سانا

به گزارش وبلاگ سانا، برنامه همکاری با متخصصان ایرانی خارج از کشور در حوزه های علمی و فناوری از سال 1394-1395 بصورت ترددی، حضوری و غیرحضوری به وسیله معاونت علمی و فناوری به اجرا در آمد. هدف این برنامه ایجاد ساز و کاری جهت بهره مندی از دانش و تجارب ارزشمند محققان و متخصصان ایرانی خارج از کشور بود.

برنامه همکاری با متخصصان ایرانی خارج از کشور در قالب برنامه هایی همانند پسادکتری، فرصت مطالعاتی، اساتید مدعو و تعیین، تأسیس شرکت فناور و برگزاری سخنرانی و کارگاه تخصصی، پروژه تخصصی جایگزین خدمت سربازی و جذب به عنوان هیئت علمی دانشگاه ها با تاکید بر مدل چرخش مغزها طراحی و اجرا شده است.

در گام نخست، این طرح در پی افزایش تردد متخصصین و دانشمندان ایرانی خارج از کشور با تمرکز بر فارغ التحصیلان 200 دانشگاه برتر جهان و ارائه تصویر واقعی از شرایط کشور در حوزه های علمی و فناوری برای آنها بوده است.

در این راستا برنامه ها و طرح هایی جهت ترغیب نخبگان ایرانی و بعلاوه تسهیل شرایط تردد آنها با یاری شبکه های تخصصی و استفاده از فرصت حضور نخبگان در کشور به علت علقه های عاطفی و ملاقات با خانواده خود تدوین شد. بعلاوه با توجه به ضرورت حضور میدانی جهت جذب و همکاری با گروه های تخصصی و در راستای تبیین شرایط و دستاوردهای کشور در حوزه های مختلف علمی در کشورهای پیشرفته که درصد بیشتری از ایرانیان متخصص در آن حضور دارند نشستهایی حضوری در محل دانشگاه های در کشورهای سوئیس، هلند، اتریش، آلمان، سوئد، نوروژ، فنلاند و استرالیا و بعلاوه با توجه به محدودیت های موجود نشست های مجازی در کشورهای امریکا و کانادا اجرا شد.

افزایش گام به گام مقدار تعهد متخصصین و نخبگان غیر مقیم به کشور

قدم بعدی در طرح اجرا شده فراهم آوردن شرایط تردد نخبگان، افزایش مقدار تعهد آنها در هر بار حضور خود در کشور جهت مشارکت در فعالیت های مرتبط با حوزه علم و فناوری است. هدف ایجاد وابستگی و احساس مسئولیت در نخبگان ایرانی نسبت به کشور است که می بایست مرحله به مرحله و با القای حس تاثیرگزار بودنشان ایجاد گردد.

ایجاد زیرساخت لازم برای ترغیب و جذب متخصصین ایرانی خارج از کشور

تا به امروز بر اساس برنامه همکاری با متخصصان ایرانی خارج از کشور قراردادهایی را با برترین مراکز و مؤسسات علمی و فناوری داخل (پایگاه های تخصصی همکار) در حوزه فناوری های راهبردی جهت جذب و استفاده از توان علمی و تخصصی نخبگان ایرانی منعقد نموده و تسهیلات و امکاناتی برای ایرانیان فراهم نموده، تا بلافاصله بعد از ورود به کشور، به مدت یک سال در یکی از برترین مراکز علمی مشغول به کار شوند و همزمان با تائید مدارک تحصیلی فرصت کافی جهت آشنایی فضای کاری و سطح علمی مرکز را داشته باشند.

در قالب این طرح 8 برنامه حمایتی از ایرانیان غیر مقیم استاد مدعو و تعیین، حمایت فرصت مطالعاتی، حمایت سخنرانی و برگزاری کارگاه، حمایت نظام وظیفه تخصصی در داخل کشور، حمایت اشتغال در شرکت های فناور، حمایت تأسیس شرکت، حمایت پسادکتری، حمایت نظام وظیفه تخصصی در خارج از کشور اجرایی می گردد. در امسال 52 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت مذکور در پایگاه های میزبان برنامه شروع نموده اند.

یکی دیگر از برنامه های این طرح حمایت از شرکت دانش بنیان است؛ در این حمایت در کنار سیدمانی 200 میلیون تومانی، خدماتی شامل مشاوره، ارائه فضای استقرار، تیم اجرایی و فنی و … به متقاضیان ارائه می گردد. در امسال 35 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت مذکور در پایگاه های میزبان برنامه شروع نموده اند.

برنامه حمایتی تأسیس شرکت دانش بنیان از دیگر برنامه ای حمایتی برای ایرانیان بازگشته به کشور است که در امسال 14 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت مذکور در پایگاه های میزبان شروع نموده اند.

حمایت فرصت مطالعاتی پنجمین مدل حمایتی از این افراد است؛ در حمایت مذکور متخصصان ایرانی، دانش آموخته مقطع دکتری از 200 دانشگاه برتر جهان یا شاغل در 100 دانشگاه برتر جهان می توانند با یکی از پایگاه های میزبان برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور قرارداد یکساله پژوهشی با حقوق معادل پایه مرتبه خود و دریافت پژوهانه را داشته باشند. در امسال 5 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت مذکور در پایگاه های میزبان برنامه شروع نموده اند.

در امسال 105 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت سخنرانی و برگزاری کارگاه در پایگاه های میزبان برنامه شروع نموده اند. در امسال 53 نفر از متقاضیان از حمایت نظام وظیفه تخصصی در داخل کشور بهره مند شده اند. بعلاوه امسال در قالب حمایت اشتغال در شرکت های فناور 13 نفر از متقاضیان فعالیت خود را با حمایت مذکور در پایگاه های میزبان برنامه شروع نموده اند.

همکاری 10 هزار متخصص ایرانی به صورت دورادور

سید علی حسینی در مصاحبه با وبلاگ سانا با بیان اینکه با اجرای این برنامه، حدود 2 هزار و 500 نفر از متخصصان ایرانی در حوزه های مختلف به کشور بازگشته اند، گفت: 19 درصد این افراد فارغ التحصیل 20 دانشگاه برتر جهان بوده و حدود 79 درصد این افراد تجربه زندگی بیش از 5 سال را در خارج از ایران داشته اند.

معاون روابط علمی و سرمایه انسانی مرکز تعاملات بین الملل معاونت علمی و فناوری گفت: عمده این افراد از دانشگاهای برتر حوزه ام آی تی، استنفورد، هاروارد، برکلی، ایلینوی، امپریال کالج، پرینستون، میشیگان، ملی سنگاپور، ای پی اف ال سوئیس و … فارغ التحصیل شده اند.

وی خاطر نشان کرد: علاوه بر بازگشت این تعداد از ایرانی ها، بیش از 10 هزار نفر از متخصصان و محققان خارج از کشور به طرق مختلف و از راه دور با موسسات و دانش بنیان های ایرانی مشارکت می نمایند.

حسینی با تاکید بر اینکه به صورت میانگین روزانه 3 درخواست از سوی ایرانیان مقیم خارج به کشور داریم، گفت: البته که در این پلتفرم، تنها بازگشت آنها به کشور مطرح نیست بلکه افزایش ترددهای علمی و فناورانه با محققان ایرانی نیز مهم است.

معاون روابط علمی و سرمایه انسانی مرکز تعاملات بین الملل معاونت علمی و فناوری با اشاره به آمار بازگشتی ایرانی های مقیم خارج در سال 1400 گفت: امسال 400 نفر از این افراد که عمدتاً از امریکای شمالی، کانادا، اروپا، المان، سویس، سوئد و نروژ بودند به کشور بازگشتند.

حسینی با اشاره به فعالیت این متخصصان در کشور گفت: تا به امروز 290 استارت اپ و شرکت دانش بنیان در حوزه های مختلف تخصصی به وسیله این افراد ایجاد شده که زمینه اشتغال تخصصی مستقیم برای بیش از 3400 نفر از برترین متخصصان و فارغ التحصیان داخلی را فراهم نموده است.

وی تاکید نمود: تا کنون بیش از 480 نفر از محققان بازگشته به کشور در قابل این برنامه جذب هیئت علمی دانشگاه های تراز اول داخلی شده که این امر در بالا رفتن سطح کیفی فعالیت های پژوهشی، آموزشی و بین المللی دانشگاه ها تاثیر شایانی داشته است.