الکترونیکی شدن عوارض آزادراه ها، وعده ای که تکمیل نشد - وبلاگ سانا

به گزارش وبلاگ سانا، الکترونیکی شدن عوارض آزادراهی طرحی بود که طی سال های گذشته همیشه جزو اهداف وزارت راه و شهرسازی بود اما به دلایل مختلف هیچگاه کاملا اجرایی نشد و در حد تعدادی آزادراه باقی ماند.

به گزارش وبلاگ سانا، الکترونیکی شدن عوارض آزادراه ها طرحی بود که مراحل اجرایی آن از اسفند ماه سال 1397 آغاز شد اما با وجود تاکیدهای فراوان مسئولان وزارت راه و شهرسازی هیچ وقت به صورت کامل عملی نشد و تنها برای تعدادی آزادراه اجرایی شد.

در این میان بعضی محورهای آزادراهی مانند فاز نخست آزادراه تهران-شمال هم که تمام تجهیزات مورد احتیاج در آن نصب شده بود و از ابتدا به اسم یک آزادراه با سیستم الکترونیکی دریافت و پرداخت عوارض افتتاح شد، به گیشه های قدیمی اش بازگشت.

عوامل بسیاری برای اجرایی نشدن این طرح می توان ذکر کرد که اتفاقا در سال های گذشته و با شیوع کوید 19 از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا مصوب شد و مورد تاکید بیشتری نهاده شد اما مهمترین مانع آن پرداخت نشدن عوارض آزادراهی از سوی مردم به اسم استفاده کنندگان از محورهای آزادراهی الکترونیکی شده بود.

اسفند ماه سال 1397 آزادراه های تهران-ساوه، قزوین-زنجان، تهران-قزوین، تهران-قم چهار آزادراهی بودند که به سیستم ها و دوربین های اخذ الکترونیکی عوارض مجهز شدند و این طرح از این محورها آغاز شد نهایتا به یازده آزادراه توسعه پیدا کرد اما در ادامه سدی به نام بدقولی مردم و رانندگان که عوارض شان را ماه ها و بلکه سال ها پرداخت نکردند، سبب شد تا بهره برداران بخش خصوصی آزادراه ها رغبتی برای پیوستن به این طرح نداشته باشند.

مسئولان وزارت راه و شهرسازی علت اجرایی نشدن یا تاخیر در اجرای طرح الکترونیکی کردن عوارض آزادراهی را اینگونه شرح دادند که در طول سال نخست اجرای این طرح (سال 1398) کمتر از 50 درصد مردم عوارض آزادراهی را پرداخت کردند. این در حالی است که بهره برداران بخش عظیمی از بازگشت سرمایه شان و همه منابع مورد احتیاج برای تعمیر و نگهداری از آزادراه را باید از محل دریافت عوارض تامین می کردند.

این مشکل سبب شد تا وعده مسئولان برای الکترونیکی کردن عوارض همه آزادراه های دولتی و خصوصی کشور هیچ وقت محقق نگردد و این وعده از ماهی به ماهی دیگر و از یک سال به سال بعد موکول می شد.

محمد اسلامی -وزیر سابق راه و شهرسازی- برای حل این مشکل با پلیس تفاهم نامه ای امضاء کرد تا اگر در بازه زمانی معین (یک هفته) مردم عوارض آزادراهی خود را از طرق معرفی شده معین و به صورت الکترونیکی پرداخت نکردند، مشمول جریمه شوند و دوربین های ثبت عوارض آزادراهی به دوربین های پلیس متصل گردد. این اتفاق البته به گفته متولیان امر سبب شد تا حدی فرایند بازگشت سرمایه و پرداخت عوارض الکترونیکی آزادراهی تسریع گردد اما باز هم بسیاری از مردم (حدود 35 درصد) بودند که همچنان عوارض آزادراهی را پرداخت نکردند.

نهایتا پیشنهادی مطرح شد که وزارت راه و شهرسازی برای ترغیب سرمایه گذاران آزادراه ها و تجهیز همه این محورهای مواصلاتی مهم به دوربین ها و سیستم دریافت و پرداخت الکترونیکی عوارض، اعتباری معین (حدود 200 میلیارد تومان) در سال را به وسیله صندوقی اعتباری و به اسم تن خواه در اختیار این بخش قرار دهد تا با نظارت دولت در صورتی که سرمایه گذاران مطالبات به جای مانده ای از این محل داشتند و مردم عوارض شان را پرداخت نکردند، منابع مورد احتیاج سرمایه گذاران آزادراهی از این محل تامین شده و آن ها از این منظر به مسئله ای برخورد نکنند. از سوی دیگر هم دولت می تواند همه آن ها را مکلف کند که باید به این طرح بپیوندند.

این طرح هم روی کاغذ مطرح شد اما هیچگاه عملیاتی نشد و حالا حدود 27 محور آزادراهی در کشور وجود دارد که تنها تعدادی از آن ها مجهز به سیستم الکترونیکی عوارض هستند و باید دید رستم قاسمی، وزیر تازه راه وشهرسازی برای تکمیل آن که اتفاقا تکلیف ستاد ملی مقابله با کروناست چه برنامه ای دارد؟ آیا این 200 میلیارد تومان اعتباری پیشنهادی سالانه را تامین خواهد نمود یا راهکاری دیگر برای حل این چالش خواهد اندیشید؟